پرش از موانع
پرش از موانع
پرش تمرين كاملي است كه فوائد زير را در بر دارد:
نشست سوار را تكميل‌تر مي‌كند.
سوار امكان پيدا مي‌كند در مقياسي عملي و ورزشي از كمك‌هاي طبيعي استفاده كند.
به او قدرت مي‌دهد، در اسب نفوذ كرده و جسورتر شود.
تا سواران به اندازه كافي روي اسب متعادل نشدند، تمرين پرش شروع نمي‌شود و پس از شروع به تدريج پيشرفت حاصل مي‌شود
.
معمولا" تمرين‌هاي پرش با ركاب صورت مي‌گيرد. پيشرفت اين آموزش بايد خيلي مرتب و برنامه‌ريزي شده باشد. هر گونه عجله در آن موجب از دست دادن اعتماد سوار و عدم اطاعت كامل اسب مي‌شود. با اين كه تمرين پرش اهميت زيادي دارد، مربي نبايد ساير تمرين‌هاي استفاده از كمك‌ها را كنار گزارده و تمرين‌هاي پرش را جايگزين كند. براي ورزيده‌تر كردن سوار، تمرين پرش در محوطه محصور و با آبخوري اجرا مي‌شود. مربي پرش را از گذاردن يك تير روي زمين شروع مي‌كند سپس موانع خيلي كوچك از قبيل چند دسته چوب، يك چپر كوتاه و بالاخره يك مانع كم ارتفاع مي‌گذارد. به اين ترتيب سوارها بدون هيچ گونه اشتغال فكري و درگيري براي هدايت به طرف موانع، با عبور از روي آن‌ها ورزيده‌تر مي‌شوند. در نزديك‌شدن به مانع، سوار بايد موقعيت ساق‌ها را مستحكم‌تر كرده، بالاتنه را به جلو متمايل كند و كمر بايد نرم، شانه‌ها آزاد، دست‌ها پايين و پهناي پنجه تمامي در ركاب باشند.
موقع پرش سوار سعي مي‌كند كه خود را با حركت اسب هماهنگ كند. بنابر اين ران‌ها و ساق‌ها را چسبانيده، بازو و شانه‌ها را كمي به جلو مي‌دهد. دستهاي سوار پس از پرش بايد همچنان پائين باشند. به هنگام پرش و پس از آن سوار بايد كاملا" خود را در اختيار اسب گزارده، با او هماهنگ باشد.
اگر سوار آزمون‌هاي اين مرحله را با موفقيت پشت سر گزارد، مربي چگونگي پرش از روي موانع را به او مي‌آموز. چنانچه امكان انجام اين مرحله از تمرين در صحرا وجود داشته باشد، سوارها با كاربردهاي كمك‌هايشان آشنا مي‌شوند. براي انجام اين تمرين در صحرا ابتدا سوارها به يك يا دو گروه تقسيم شده، هر گروه زير نظر سواري ورزيده‌تر قرار مي‌گيرد و از آن‌ها خواسته مي‌شود در حدود 15 متر از يكديگر فاصله بگيرند. پس از فرمان به طرف مانع، سر گروه با فاصله‌اي مناسبت از مانع، اسب را به چهار نعلي ملايم و غلطان انداخته و چند دايره به صورت مارپيچ زده و سپس به طرف مانع مي‌راند و پس از او سوارها سعي كنند فاصله را با نفر جلوئي هرچه بيشتر رعايت كرده و از روي مانع پرش كنند. اگر مانع طبيعي - ديواري خرابه و كاه‌گلي - باشد، سوارها بايد سعي كنند مسير حركتشان با سوار جلوئي فرق داشته باشد تا همگي از يك نقطه پرش نكنند. اجراي اين تمرين سوارها را براي پرش به صورت انفرادي آماده‌تر مي‌كند.
در اين تمرين هر سوار كار بايد خط سيري براي خود انتخاب كرده، دستجلوها را قاطعانه ولي نرم، بدون اينكه فشاري روي دهان اسب داشته باشد، نگه داشته، ساق‌ها در تماس با طرفين اسب فشار مناسب را به او وارد كرده و با حفظ راستا بسوي مانع براند. اگر تحرك اسب در رسيدن به مانع كم شود، با فشار بيشتر ساق اسب را به جلو مي‌راند. اگر اسب از پريدن خودداري كرد، بلافاصله دوره‌اي زده و با فشار بيشتري او را به طرف مانع رانده او را وامي‌دارد تا پرش كند. اگر ارتفاع به اندازه‌اي باشد كه اسب بتواند در حالت ايست پرش كند درجا فشار آورده و او وامي‌داريم تا از مانع عبور كند. اگر اسب به يكي از طرفين متمايل شده از راستاي حركت خارج شود - پهلو خالي كند - بلافاصله بايد متوقفش كرده به ميسر اوليه باز گردانده، بدون كم‌شدن تحرك به سوي مانع رانده شود. اگر اسب با سرعت به طرف مانع حركت كرد، بدون متوقف كردن، سعي در حفظ تحرك و آهنگ داشته، اجازه داده شود به طرف مانع حركت كند.
اگر اسب در حركت آزادانه و آرام به سوي مانع و يا پريدن از روي آن مشكل داشته باشد، بايد به مراحل تمريني قبلي برگردانده شده، مراحل تربيتي او را مورد تجديد نظر قرار داد.
تمرين پرش باعث افزايش قدرت تصميم‌گيري سوارها مي‌شود. پرش از روي موانع كوتاه كه همواره با اطمينان صورت مي‌گيرد، سوار را با اعتماد به نفس و ورزيده‌تر مي‌كند و به او اجازه مي‌دهد شاهد ترقي و پيشرفت خود بوده، بيش از پيش تشويق شود.
مربي بايد چنان بر آموزش سواران همت گمارد كه آن‌ها به موقع تصميم‌هاي صحيح بگيرند و ثابت قدمي توأم با حس وظيفه‌شناسي را كه معرف روح سواركاري است همراه با جسارت به آن‌ها بياموزد. مربي بايد بتواند سوانح و درگيري‌هاي حاشيه‌اي را به حداقل رسانده، مشكلات را با در نظر گرفتن اولويت به سرعت حل كرده، برنامه‌هاي تمرين را مناسب با امكانات سوارها و توان اسبها تنظيم كند كه در اينصورت، به سرعت به اهداف از پيش تعيين شده خود خواهد رسيد.
موانع
به‌طور كلي موانع به پنج دسته تقسيم مي‌شود.
سكوها
خندق‌ها
موانع پُر، تنه درخت‌ها، دسته تركه، چپر، ديوار گلي يا سنگي - عمودي ساده - (آپ رايت)
چوب بست‌ها
موانع با عرض و ارتفاع (اكُسر)
در تمرين‌هاي پرش با اسب، حداكثر عرض موانع فوق بايد به تدريج و با توجه به پيشرفت سوارها به دو متر و ارتفاع آن به 90 سانتيمتر برسد. طول موانع مصنوعي هميشه بايد از 5/3 متر بيشتر باشد تا اسب به هنگام پرش خود را در تنگنا احساس نكند. در نهايت براي پرش با اسب بايد در زمين‌هاي مناسب و با گام چهارنعل به سوي موانع حركت كرد. اگر سواري از روي بي‌ميلي در تمرين‌هاي پرش شركت كند، مربي نبايد براي ترغيب او به زور متوسل شود. برعكس بايد صبر كند تا اعتماد او جلب شده و با علاقه در تمرين‌ها شركت كند. در صورتي كه آموزش اصولي باشد و طبق برنامه پيش برده شود، سوار خود به خود تقاضا خواهد كرد به او اجازه داده شود از روي موانع پرش كند.